Strona główna

Zamek
historia i współczesność

Kup bilet
online

Timeline
KLUCZOWE WYDARZENIA

część 1
1288 – 1292

Bolko I Surowy, książę świdnicko-jaworski z linii Piastów, nakazuje wybudować „klucz do Śląska” – dzisiejszy Zamek Książ

czytaj więcej
x
I 1288 – 1292

Bolko I, zwany Surowym, książę świdnicko-jaworski z linii Piastów, nakazuje wybudować „klucz do Śląska”.

Bolko I, zwany Surowym, książę świdnicko-jaworski z linii Piastów, nakazuje wybudować „klucz do Śląska” – dzisiejszy Zamek Książ. Jedna z legend głosi, że gdy książę był jeszcze giermkiem, zabłądził w okolicznych lasach. Młodzieniec tak długo szukał drogi powrotnej, aż trafił na książańskie wzgórze, gdzie zobaczył otaczające go morze lasów i wezbrał w nim niesamowity zachwyt. W tym cudownym miejscu znalazł czarny kamień (węgiel), który podarował samemu królowi. Władca w podzięce za podarek pozwolił na wybudowanie warowni obronnej na niezwykłym wzgórzu, która w związku z tą legendą otrzymała w późniejszym czasie nazwę „Fürstenstein” – Książęcy kamień. Według innej opowieści to sama Afrodyta wskazała Bolkowi I to niesamowite miejsce. Wiele podobnych historii wskazuje na magiczne początki Zamku Książ.

1382

Po raz pierwszy pojawia się nazwa „Fürstenstein” (Książęcy kamień), obowiązująca do roku 1945

czytaj więcej
x
II 1382

Po raz pierwszy pojawia się nazwa „Fürstenstein”, obowiązująca do roku 1945.

Do początku lat 50-tych pojawia się również określenie „Księżno”, które następnie przekształca się w nazwę „Książ”.

1509

Na zamku rozpoczyna się panowanie rodziny von Hochberg, które trwa ponad 400 lat

czytaj więcej
x
III 1509

Na zamku rozpoczyna się panowanie rodziny von Hochberg, które trwa aż do 1938 roku, a więc przez ponad 400 lat.

Ksiąską linię rodu zapoczątkowuje rycerz Konrad von Hoberg ( pisownia nazwiska bez „ch” praktykowana jest do roku 1714), zwany też Kunz von Hoberg, który nabywa całą posiadłość za nieznaną sumę złota. W skład zakupionego majątku wchodziły wtedy: mocno ufortyfikowany kasztel Fürstenstein, zniszczone podczas wojen husyckich stajnie dworskie Hornsberg i Freudenburg, część terenu Gottesberg (Boguszów) oraz szereg wiosek, wśród których prawdopodobnie najstarszą była Salzbrunn (Szczawno). Dochody możnych pochodziły w największej mierze z podatków pieniężnych oraz płaconych w naturze, które odprowadzane były przez miasta (w szczególności przez chłopów). Konrad von Hoberg był człowiekiem bardzo pobożnym, o czym najlepiej świadczy fakt, że składał on obfite ofiary na rzecz klasztorów w Liebenthal (Lubomierz) i Striegau (Strzegom), a w roku 1504 odbył dwuletnią pielgrzymkę do Palestyny. W chwili przejęcia dóbr Fürstenstein Konrad (Kunz) von Hoberg był mężczyzną jak na owe czasy sędziwym – miał prawie 60 lat.

Konrad zmarł 30 czerwca 1520 na zamku Fürstenstein. Po jego śmierci dobrami Fürstenstein wspólnie zarządzali jego trzej synowie: Georg, Christoph i Hans. Warto wspomnieć, że z pierwszą żoną Konrad doczekał się aż 11 dzieci. Po pewnym czasie nastąpił podział majątku: Hans von Hoberg odziedziczył Fürstenstein wraz z posiadłościami Freiburg (Świebodzice), Friedland i Hornsberg. Georg przejął we władanie dobra Rohnstock (Roztoka), a Christoph położone w pobliżu Fürstenstein posiadłości Liebhau, Arnsdorf (Miłków), Olse, Halbendorf i Rauder.

1548 –1565

Posiadłość przejmuje starszy syn Christopha, Konrad II, który tworzy nowy porządek górniczy w regionie

czytaj więcej
x
IV 1548 –1565

Po licznych perturbacjach posiadłość przejmuje starszy syn Christopha, Konrad II, który ówcześnie nieustannie napotykał różnorakie trudności, głównie ze strony króla Władysława.

Konrad II von Hoberg był właścicielem zamku do roku 1565. Ten młody rycerz najpierw zajął się rozwojem działalności górniczej, zapoczątkowanej przez swego ojca. W roku 1550 w wyniku tych działań wypracował nowy porządek górniczy. Nie zapomniał przy tym o opiece socjalnej dla pracowników oraz przedstawicieli niższego stanu. Jego „ojcowska” wręcz troska widoczna była w szczególności we wzroście zaludnienia prawie opustoszałych wsi w regionie Waldenburga, jak np. Donnerau, Raspenau. To dzięki niemu region zaczął tętnić życiem. Miejscowości, spustoszone przez wojny husyckie i wojny między królem Władysławem a Maciejem, zasiedlił nowymi osadnikami i na nowo powołał do życia osady Steinau (Nowy Kamień), Steingrund (dziś Kamieńsk, dzielnica Jedliny Zdrój) i Bärengrund (Niedźwiedzica).

Dzięki swym działaniom kolonizatorskim Konrad II zdobył uznanie w oczach cesarza Ferdynanda, który w 1560 roku mianował go na Radcę Cesarskiego, a w dwa lata później wyniósł do tej prestiżowej rangi. Przypisuje mu się zwiększenie majątku Fürstenstein o kolejne miejscowości. Powstały wtedy m. in. wsie Fellhammer (Kużnice) i Lehmwasser (Glinica) - obie po raz pierwszy wspomniane zostają w roku 1557, oraz Neu-Liebichau. Milowym krokiem w umocnieniu własności Fürstenstein była osiągnięta przez Konrada II zmiana królewskiego aktu w dniu 1 lipca 1555, na mocy którego na nowo został określony związek Zamku Fürstenstein z koroną. 4 000 szoków wliczone zostały na poczet sumy zastawnej, a Konrad otrzymał zapewnienie, że jak długo trwa jego życie, jego synów oraz ich spadkobierców, tak długo Fürstenstein pozostanie w ich posiadaniu. To pozytywne nastawienie króla spowodowane było wpłatą 5 000 guldenów reńskich dokonaną na rzecz korony przez Konrada oraz zapewnieniem, że prawa do kopalni, będących w posiadaniu Hobergów, zastrzeżone zostaną także dla korony. Jak długo zatem pieczęć i list były gwarancją królewską, tak długo Fürstenstein zdawał się być zabezpieczony dla Konrada i jego męskich potomków.

17 marca 1683

Jan Henryk II otrzymuje dziedziczny tytuł hrabiowski, dzięki czemu wzrasta znaczenie rodu Hochbergów

czytaj więcej
x
V 17 marca 1683

Jan Henryk II von Hoberg na mocy dyplomu sygnowanego przez cesarza Leopolda II otrzymuje dziedziczny tytuł hrabiowski, tzw. Reichsgraf (hrabia Rzeszy), dzięki czemu wzrasta znaczenie rodziny Hochbergów, która od teraz staje się częścią arystokracji niemieckiej.

Jan Henryk II był człowiekiem niezwykle odważnym, a szczególną odwagą wsławił się w czasie wojen szwedzkich. Należał również do przedstawicieli tzw. mistycyzmu śląskiego, który w owym czasie miał wielu zwolenników. Ta skłonność wyrażała się nie tylko w poszczególnych, wydawanych przez niego pismach, ale także w zakładaniu przez hrabiego stowarzyszeń o osobliwych nazwach i tendencjach. Niewykluczone, że stowarzyszenia te realizowały też cele polityczne. Co ciekawe, mistycyzm ten opierał się na przeświadczeniu o dobru panującym w świecie, przejawiającym się zarówno w postaci Boga, jak i człowieka.

1705

Pierwsza wielka przebudowa zamku, zwana barokową, za panowania Hrabiego Konrada Ernsta Maximiliana

czytaj więcej
x
VI 1722 – 1732

Pierwsza wielka przebudowa zamku, zwana barokową, w latach 1705-1742.

Prace rozpoczęły się od zbudowania reprezentacyjnego wejścia na teren zamku: dwuwieżowego budynku bramnego, w którym jedna z wież jest pozostałością dawnego systemu umocnień. W rezultacie pierwszej przebudowy zamek uzyskał charakter pałacowy. Dobudowane zostało wówczas wschodnie skrzydło, w którym powstała grupa reprezentacyjnych salonów barokowych: Salon Portretowy (dziś: Zielony), Salon Czerwony (dziś: Biały), dzisiejsze Salony Chiński (który kiedyś stanowił poczekalnię dla niższych rangą gości hochbergów), Gier (dawniej był to pokój muzyczny) i Barokowy (zwany też Włoskim), a przede wszystkim reprezentacyjna Sala Maksymiliana, zwana wówczas Marmurową. Także w trakcie tej przebudowy splantowano teren dawnego przedzamcza, który stał się głównym dziedzińcem paradnym.

Przebudowa ta miała miejsce za panowania Hrabiego Konrad Ernsta Maximiliana, który ponadto wzbogacił zamkową bibliotekę drogimi dziełami. Tym samym dał podstawy dużemu archiwum i założył gabinet sztuki, w którym znajdowały się zbiory przyrodniczo- naukowe, instrumenty fizyczne i optyczne, posiadające ogromną wartość historyczną, co stanowiło istny gabinet osobliwości tzw. Kunstkamerę. Ze spisów zbiorów książęcych z grudnia 1924 i czerwca 1925 wynika, jak różnorodne były to zbiory, zawierały one pamiątki rodzinne Hochbergów: portrety członków rodziny, ordery (jak np. ordery Jana Henryka XI, księcia von Pless, wśród nich Order Hohenzollernów, Order Czarnego Orła, Wielki Krzyż Zakonu Joannitów, Gwiazda Czerwonego Krzyża), zbiory numizmatyczne, m. in. pięć tynfów Fryderyka Wielkiego z roku 1753, grosz z Breslau (Wrocław) z roku 1668, dwie polskie monety srebrne króla Zygmunta III z lat 1622- 23, przedmioty użytkowe (miska do płukania, składająca się z dwóch części, własność Napoleona II, naczynia z serpentyny czy kubek wysadzany złotem i masą perłową), broń i jej części: szpada w skórzanej pochwie z pozłacaną rękojeścią, znalezisko z Wielkiej Soway: kula armatnia i inne, oraz instrumenty muzyczne, jak np. bambusowy flet czy flet pięcioczęściowy.

Konrad Ernst Maximilian von Hochberg był także niestrudzonym badaczem dziejów własnej rodziny. To właśnie dzięki zebranym przez niego materiałom we Wrocławskim Archiwum Królewskim mamy tak wielką wiedzę o rodzie. Poza tym spotykał się on z najbardziej znanymi genealogami i urzędnikami swych czasów w celu ustalenia najdrobniejszych faktów dotyczących jego rodziny. Obróbkę całego zebranego materiału, hrabia Konrad Ernst Maximilian zlecił Johannowi Gottliebowi Milch, a następnie po jego śmierci Johannowi Gottliebowi Klose. Wyniki tejże pracy zostały zebrane w manuskrypcie pt. „Fürstensteinische Denkwürdigkeit” (Książańska pamiątka). Na podstawie właśnie tych prac na zlecenie hrabiego pszczyńskiego, bibliotekarz zamkowy Paul Kerber zebrał historię i dzieje rodu w dwóch obszernych tomach.

1734

Nieopodal zamku powstaje Pawilon Letni, dzisiejsze Mauzoleum Hochbergów z freskami
F. Schefflera

czytaj więcej
x
VII 1734

Na Topolowej Górce nieopodal Zamku powstaje Pawilon Letni, dzisiejsze Mauzoleum Hochbergów.

Do roku 1883 pawilon pełnił rolę belwederu – miejsca widokowego, służącemu także rozrywce i miłemu spędzaniu czasu w otoczeniu natury. W Mauzoleum podziwiać można freski prezentujące Zamek Książ z czterech stron świata wykonane przez znanego artystę Feliksa Schefflera. Na szczególną uwagę zasługuje ujęcie zamku ze strony północnej, które bardzo rzadko pojawiało się w tamtym okresie.

1794 – 1797

Niedaleko Książa wybudowany zostaje Stary Książ, stylizowany na romantyczną ruinę zamek

czytaj więcej
x
VIII 1794 – 1797

Nieopodal Książa wybudowany zostaje Stary Książ, stylizowany na romantyczną ruinę zamek, zaprojektowany przez Wilhelma Christiana Tischbeina.

Do końca II wojny światowej na terenie Starego Zamku działała restauracja, do dyspozycji gości były również cztery pokoje, a we wnętrzu obiektu eksponowano zbiory z muzeum Hochbergów. Tego typu aranżacja do dziś wywołuje niezwykłe wrażenie, gdy ogląda się ryciny prezentujące dawny wygląd Starego Książa. Nie dziwi więc, że zamek zwiedzał m.in. Karl May (autor licznych utworów np. Winnetou).

19 sierpnia 1800

Na dziedzińcu Starego Książa odbywa się ostatni śląski turniej rycerski ku czci pruskiej pary królewskiej.

czytaj więcej
x
IX 19 sierpnia 1800

Na dziedzińcu Starego Książa odbywa się ostatni śląski turniej rycerski ku czci pruskiej pary królewskiej: króla Fryderyka Wilhelma III i królowej Luizy.

Podczas turnieju przedstawiciele najważniejszych śląskich rodów wystąpili w strojach rycerskich z XIV wieku. Każdy szlachcic prezentował się wraz z giermkiem i koniem, a królowa Luiza dekorowała zwycięzców orderami na błękitnej szarfie.

1848 – 1850

Jan Henryk X otrzymuje dla siebie i swoich następców tytuł książąt pszczyńskich – wzrasta prestiżowe i materialne znaczenie Hochbergów

czytaj więcej
x
X 1848 – 1850

Jan Henryk X von Hochberg otrzymuje na mocy dwóch dekretów cesarskich dla siebie i dla swoich następców tytuł książąt pszczyńskich.

Dzięki zaufaniu, jakim był obdarzany przez innych został wybrany pierwszym prezydentem pierwszej pruskiej Izby Panów. Po śmierci Jana Henryka X w 1955 roku sam król Fryderyk Wilhelm IV w piśmie kondolencyjnym napisał: „ Bóg wie, że serdecznie go opłakuję, jak mego zaufanego przyjaciela, jak najwyższy wzór jego stanu, jak człowieka, który wszędzie siał miłość i zbierał miłość, uwagę, poważanie i wdzięczność…” (Zivier, E.: Fürstenstein 1509- 1909, s. 24).

1856

Panem na Zamku Książ zostaje Jan Henryk XI, najwybitniejszy przedstawiciel rodziny Hochbergów

czytaj więcej
x
XI 1856

Panem na Zamku Książ zostaje syn Jana Henryka X, Jan Henryk XI, hrabia von Hochberg i książę von Pleß - w ostatnich latach swojego życia nawet Herzog von Pleß.

Tytuł arcyksięcia był najwyższym tytułem książęcym, jaki mogła otrzymać osoba spoza rodziny panującej. Niestety w przypadku tego możnowładcy nie był to przywilej dziedziczny, ale udzielony jedynie na czas jego życia. 20 grudnia 1905 roku dokument z nadaniem tytułu został przywieziony do Pszczyny specjalnym pociągiem przez cesarskiego adiutanta. Kilka godzin później nadszedł telegram z życzeniami od samego cesarza. Wieczorem w pałacu w Pszczynie wydano wystawne przyjęcie, a następnego dnia mieszkańcy miasta wyrażali swoją radość uroczystym pochodem z powodu nadania księciu tytułu. Dlaczego?

Otóż Jan Henryk XI to postać znacznie wyprzedzająca swoją epokę. Doprowadził on do znacznego rozkwitu przemysłowego regionu, a w czasie dłuższym niż pół wieku pod jego wyrozumiałym, pełnym łagodności okiem spadek po ojcu rozrósł się nie tylko przestrzennie, wzrosła również „wewnętrzna wartość” tego dobytku. Przede wszystkim przez liczne przemiany i ulepszenia, np. dzięki zakładaniu dróg, parku i lasów, które zwiększały naturalny czar, jakim natura obdarzyła jego rodzinną posiadłość.

Hochberg w swoich dobrach wspierał organizacje socjalne, parafie (co naprawdę niezwykłe - niezależnie od wyznania) i szkoły. 1 lipca 1892 z inicjatywy Jana Henryka XI stworzono na terenie dzisiejszego Podgórza szkołę kucharską dla córek pracowników, zatrudnionych w wałbrzyskich kopalniach. W czasie 8 lat, do końca roku 1900, uczęszczało tam 347 dziewcząt, z tego 129 pobierało naukę bezpłatnie. Dziewczęta te nie uczyły się tam tylko gotowania, ale i tego, jak prowadzić gospodarstwo domowe i w związku z tym znajdowały zatrudnienie w pobliskich, bogatych domach. Dla młodych robotników organizowano kształcenie wieczorowe, w trakcie którego trzy razy w tygodniu udzielano po półtora godziny lekcji niemieckiego, rachunków, geografii, historii jak i przepisów dot. bezpieczeństwa w górnictwie. Dla młodzieży poniżej 16 roku życia były to zajęcia obowiązkowe.

Jan Henryk wspierał także kasy pogrzebowe, szpitalne, wdowie, rentowe i emerytalne. Kobiety w okresie połogu przez trzy tygodnie otrzymywały bezpłatnie pożywne zupy, troszczono się także o starsze i kalekie osoby. Działalność Jana Henryka XI na tym polu stała się później podstawą socjalnych reform Bismarcka. Z jego środków finansowych budowano bloki mieszkalne dla górników i zakładano przedszkola i biblioteki zakładowe. W roku 1891 w dobrach książęcych działały tanie przedszkola, w których dzienny pobyt z dwoma posiłkami kosztował tylko 5 fenigów ( w tym czasie funt margaryny kosztował 75 fenigów a osiem średnich śledzi- 20 fenigów).

W ramach istniejącej od połowy XIX wieku Fundacji Idy (Fundacja Hrabiego von Hochberg), która założona została jeszcze przez Jana Henryka X ( na cześć jego zmarłej w roku 1843 pierwszej żony Idy de domo Stechow) wspierano biedne dzieci szkolne z książęcych dóbr. W końcu XIX wieku Hochbergowie wydawali na cele socjalne rocznie 60 000 marek.

W znacznym stopniu przyczynił się on do budowy katolickiego Kościoła Aniołów Stróżów w Wałbrzychu, który został zbudowany wg projektu Alexisa Lange i 14 maja 1904 poświecony przez kardynała Georga Koppa.

Jan Henryk XI von Hochberg finansował poprawę warunków zdrowotnych mieszkańców Wałbrzycha. W początkach XX wieku Jan Henryk XI przeznaczył 300 000 marek (całkowite koszty miały wynosić 1 250 000 marek) na skanalizowanie i częściową przebudowę Pełcznicy i Szczawnika.

W czasie jego panowania w Książu powiększono bibliotekę w zamku, uchodziła ona po bibliotece Schaffgotschów w Cieplicach za drugą co do wielkości prywatną bibliotekę na Śląsku. W roku 1897 biblioteka została przeniesiona do budynku bramnego, którego pomieszczenia zostały przebudowane i przystosowane do wymagań księgozbioru.

W połowie roku 1900 Jan Henryk XI zarządził, że wszyscy pracownicy, którzy pozostają w służbie książęcej 25 lat, powinni dostawać jako wyróżnienie srebrny zegarek z dedykacją „Za 25 lat wiernej służby, książę pszczyński”. Odznaczonym pozostawiono jednak wybór. Kto nie chciał zegarka, mógł otrzymać w gotówce jego równowartość. Uroczystość wręczania nagród odbywała się w siedzibie zarządu księcia pszczyńskiego w Wałbrzychu. Większość osób odznaczana była w styczniu, podczas uroczystego spotkania noworocznego.

Warto wspomnieć, że synem Jana Henryka XI był Jan Henryk XV, za którego wyszła znana zamkowa Księżna, Daisy. Choć samo małżeństwo brytyjskiej piękności ocenia się jako nieszczęśliwe, zawsze łączyła ją wielka przyjaźń z teściem, którego, nie bez powodu zresztą, uważała za wspaniałego człowieka.

Jan Henryk XI zmarł 14 sierpnia 1907 r. po długotrwałej chorobie w zamku Albrechtsberg- w jednym z położnych nad Łabą drezdeńskich zameczków. Jednak to, co zrobił i po sobie pozostawił było przepięknym śladem jego obecności w świecie.

1883

Pawilon Letni Hochbergów zostaje przekształcony w kaplicę grobową czyli w Mauzoleum.

czytaj więcej
x
XII 1883

Pawilon Letni Hochbergów zostaje przekształcony w kaplicę grobową czyli w Mauzoleum.

W skale, na której stoi Mauzoleum, wykuto obszerną kryptę, w której dokonywano pochówków. Jako pierwsza w Mauzoleum spoczęła bezimienna córeczka ostatnich właścicieli zamku – Księżnej Daisy oraz Jana Henryka XV. Dalej miejsce wiecznego spoczynku znaleźli tu Jan Henryk XI Hochberg von Pless, jego dwie żony: Maria von Kleist oraz Matylda i w końcu ostatnia pani na Książu – Daisy von Pless. Gdy na te ziemie w 1945 roku wkroczyła Armia Czerwona służący Hochbergów wynieśli z Mauzoleum Księżną oraz pozostałych członków rodu. Gdzie ich pochowano? Nie wiadomo.

Istnieje legenda, że Księżna Daisy została pochowana w swym ponad 6 metrowym naszyjniku z pereł, dlatego wielu poszukiwaczy próbuje odnaleźć miejsce, w którym złożono jej ciało.

Prawdopodobnie przy Mauzoleum w 1934 pochowany został również Konrad, 4 letni synek Jana Henryka XV i jego drugiej żony, Klotyldy, który zmarł na zapalenie opon mózgowych. Dlaczego nie pochowano młodego panicza w samej krypcie? Przypuszcza się, że powodem był status Klotyldy, która nie miała tytułu księżnej pszczyńskiej. Również ciała Konrada nigdy nie odnaleziono.

Obecnie w Mauzoleum znajdują się 4 puste sarkofagi – 3 duże, połączone ze sobą (w których leżał Jan Henryk XV, a po dwóch stronach jego żony) oraz jeden malutki, należący do córeczki Daisy.

8 grudnia 1891

W kościele św. Małgorzaty odbywa się ślub księżnej Daisy z Janem Henrykiem XV

czytaj więcej
x
XIII 8 grudnia 1891

W kościele św. Małgorzaty w londyńskim opactwie Westminster odbywa się ślub Marii Teresy Oliwii Cornwallis – West, zwanej Daisy, z Janem Henrykiem XV Hochberg von Pless.

Świadkami przysięgi małżeńskiej byli Edward, książę Wallii (późniejszy król Anglii) i jego żona, księżna Aleksandra, a błogosławieństwa młodej parze osobiście udzieliła sama Królowa Wiktoria.

Po ślubie, który znajdował się na językach możnych całej Europy, młoda para wyruszyła w miesiąc miodowy trwający aż… 7 miesięcy. Nie dziwi więc, że pierwszym miastem, do którego pojechali, był romantyczny Paryż. To właśnie tam Jan Henryk XV zakupił dla swej pięknej małżonki słynny naszyjnik z pereł, który kosztował go 3 500 000 ówczesnych marek niemieckich w złocie. W następnej kolejności pojechali również zwiedzać niezwykłe ziemie Afryki Północnej. Do zamku Książ małżonkowie przyjechali w lipcu 1892 roku – był to też pierwszy raz, gdy młodziutka Daisy zobaczyła Książ.

1895

Księżna Daisy von Pless rozpoczyna pisanie swojego pamiętnika – wydanego w języku polskim w 2013 r. pt. „Lepiej przemilczeć”

czytaj więcej
x
XIV 1895

Księżna Daisy von Pless rozpoczyna pisanie swojego pamiętnika, która stanowi dzisiaj cenne źródło wiedzy o stosunkach, jakie panowały w rodzinie Hochbergów oraz o kolorycie epoki, w którym przyszło jej żyć.

15 października 1902 roku możemy przeczytać: „ Hans [Jan Henryk XV – przyp. ZK] pragnąłby dostać stanowisko w Ambasadzie w Wiedniu, co zresztą dobrze byłoby tam przyjęte, ale wydaje mi się, że w Berlinie uważają go za zbyt młodego. Hans (…) powiedział mi dzisiaj wieczorem: ‘Najlepszym sposobem, żebyśmy otrzymali , co chcemy i zostali usunięci z tego kraju, byłaby albo burda zrobiona przeze mnie w Izbie Panów, albo rozkochanie w tobie Cesarzewicza Wilhelma!’ Nie wydaje mi się, żeby który z tych planów wypalił. Cesarzewicz ma bardzo zazdrośnie pilnującą go mamę, a Hans obawiam się, nie byłby w stanie zrobić burdy w obronie własnego życia” („Lepiej przemilczeć”, Daisy von Pless, Zamek Książ w Wałbrzychu, 2013, str. 96).

Pamiętnik niepokornej i niezwykłej księżnej nosi tytuł „Lepiej przemilczeć” i jest dostępny w sklepie internetowym Zamku Książ.

1897

Słynna biblioteka Hochbergów, licząca 60 tys. woluminów, zostaje przeniesiona z zamku do budynku bramnego

czytaj więcej
x
XV 1897

Słynna biblioteka Hochbergów zostaje przeniesiona z zamku do budynku bramnego, którego pomieszczenia zostały przebudowane i przystosowane do wymagań księgozbioru.

W budynku bramnym liczący ponad 60 000 woluminów zbiór pozostaje do zakończenia II wojny światowej. Po wojnie część książek zostaje zniszczona lub ukradziona. Niektóre egzemplarze znaleźć można w różnych częściach Polski np. we Wrocławskim Ossolineum, w Bibliotece Narodowej w Warszawie, jedno dzieło znajduje się nawet w Muzeum w Wałbrzychu. Losy większości zbiorów biblioteki Hochbergów po dziś dzień pozostają nieznane.

2 lutego 1900

Narodziny najstarszego syna księżnej Daisy i Jana Henryka XV – Jana Henryka XVII

czytaj więcej
x
XVI 2 lutego 1900

Narodziny najstarszego syna księżnej Daisy i Jana Henryka XV – Jana Henryka XVII.

Jego wychowanie zostało starannie zaplanowane przez ojca, do ojca też był zresztą najbardziej podobny z pośród dwójki rodzeństwa. Z matką, księżną Daisy, Hansel komunikował się w języku angielskim, z ojcem rozmawiał po niemiecku i po polsku, a ze swoim nauczycielem porozumiewał się po niemiecku i francusku. Do jego edukacji należało także przygotowywanie się do późniejszego przejęcia obowiązków głowy rodu von Hochberg. W wieku 16 lat Jan Henryk XVII wstąpił jako ochotnik do regimentu swojego ojca i został potem odznaczony za odwagę na froncie wschodnim Krzyżem Żelaznym I klasy. Po zakończeniu I wojny światowej ukończył studia na uniwersytecie w Berlinie i przejął zarząd nad dobrami ojca na Górnym Śląsku. W roku 1924 ożenił się z Marią Katarzyną hrabianką von Schönborn- Wiesentheid. Małżeństwo to zostało rozwiązane za obopólną zgodą po II wojnie światowej.

W roku 1922 Jan Henryk XVII przyjął polskie obywatelstwo. Po wybuchu II wojny światowej Jan Henryk XVII zgłosił się jako ochotnik do Scots Guards. Zamiast zostać przyjętym do wojska Hochberg został internowany na okres 3 lat. Zwolniono go dopiero dzięki interwencji jego wuja, księcia Westminsteru, i premiera Winstona Churchilla. Internowanie zostało uznane za pomyłkę. Jan Henryk XVII po uwolnieniu oddał się jako ochotnik do dyspozycji Armii Brytyjskiej. Podczas bombardowania Londynu książę von Pless stracił cały swój majątek. Potem żył w skromnych warunkach jako Mr. Henry Pless. W roku 1958 poślubił Mary Elisabeth Minchin, formalnie małżeństwo to przestaje istnieć w roku 1971.

1 lutego 1905

Narodziny średniego syna księżnej Daisy i Jana Henryka XV – Aleksandra

czytaj więcej
x
XVII 1 lutego 1905

Narodziny średniego syna księżnej Daisy i Jana Henryka XV – Aleksandra.

Swoje dzieciństwo spędził w Książu. Przez rodzinę i przyjaciół zwany był Lexelem, uznaje się go za najpodobniejszego do matki spośród jej trójki dzieci. Czas I wojny światowej Lexel spędził bezpiecznie w Partenkirchen. Postać tego przystojnego młodzieńca budziła jednak liczne kontrowersje. W latach 30- tych dochodziło do szeregu skandali dotyczących jego orientacji homoseksualnej. Kochająca matka starała się wspierać syna na tyle, na ile pozwalała jej etykieta.

Najgłośniejszą aferą, która wstrząsnęła elitą europejską, były zaręczyny Lexela z rumuńską pięknością, księżniczką Ileaną. Królowa Rumunii, Maria przyjaźniła się mocno z Księżną Daisy (obie pochodziły z Anglii), co umożliwiło zaaranżowanie spotkania ich pociech. Młodziutka Ileana od razu zakochała się w przystojnym, wysokim niebieskookim blondynie, jakim był Aleksander, on również zachwycił się jej urodą i doszło do potajemnych zaręczyn. Gdy w przypływie głębszych emocji księżniczka wyjawiła ten sekret w trakcie spotkania ze studentami bukaresztańskiego uniwersytetu, rząd rumuński został postawiony przed faktem dokonanym. Ten niemiecko – rumuński mariaż nie był zresztą postrzegany negatywnie, gdyż Lexel miał stosowne tytuły, a Ileana była daleką w kolejce kandydatką do tronu.

Oczywiście do ślubu nie mogłoby dojść bez sprawdzenia przyszłego męża królewny. Rumuńskie służby specjalne „prześwietliły” przeszłość młodego arystokraty, w wyniku czego natknęły się na szereg skandali związanych z kochankami Lexela. Ponieważ homoseksualizm był wtedy w Niemczech zakazany, Hochbergowi, nim jeszcze zaręczył się z Ileaną, wytoczono proces. Po apelacji do wyroku dwumiesięcznego więzienia sprawę umorzono. Rumuński rząd jednak i królowa wycofali swoje poparcie dla planowanego małżeństwa.

Sam Lexel twierdził, że to berlińska prasa oraz jego wrogowie rozsiewają te krzywdzące plotki. Podejrzewał nawet starszego brata Jana Henryka XVII o wywołanie skandalu. Ostatnie pożegnanie niedoszłych małżonków, Ileany i Alexandra, odbyło się na stacji kolejowej w Bukareszcie, gdzie niepokorny arystokrata wsiadał do Orient Expressu zmierzającego z Istambułu do Wiednia.

W roku 1939 Aleksander opuścił Polskę, przedostał się do Wielkiej Brytanii i służył tam w Armii Brytyjskiej. Po zakończeniu II wojny światowej kupił ziemię na Majorce, gdzie stworzył posiadłość ziemską, która z domem, tarasami i ogrodami stała się miniaturą Książa. Lexel nigdy się nie ożenił, a Ileana po dwóch nieszczęśliwych małżeństwach wstąpiła do prawosławnego zakonu.

14 sierpnia 1907

W zamku Albrechtsberg pod Dreznem umiera Jan Henryk XI. Ogromny majątek rodzinny dziedziczy Jan Henryk XV

czytaj więcej
x
XVIII 14 sierpnia 1907

W zamku Albrechtsberg pod Dreznem umiera Jan Henryk XI – najwybitniejszy i najdłużej będący głową rodu Hochbergów. Ogromny majątek rodzinny dziedziczy jego najstarszy syn – Jan Henryk XV.

Postać tego ambitnego arystokraty jest trudna do ocenienia. Z pewnością Jan Henryk XV miał silny kompleks niezwykłego ojca, w którego cieniu się znajdował. Świadczą o tym chociażby kosztowne przebudowy Zamku Książ, z którego chciał stworzyć obiekt o randze i standardzie wręcz królewskim. Doprowadziło to jednak wraz z kryzysem lat 20-tych oraz nastaniem I wojny światowej do stopniowego bankructwa rodziny Hochbergów.

Także nieszczęśliwe małżeństwo z Księżną Daisy wywołuje liczne spekulacje. Przypuszcza się, że przy zawieraniu tego związku Jan Henryk XV kierował się raczej potrzebą koneksji aniżeli pragnieniem serca. Prawdopodobnie tuszowano również liczne romanse Hochberga, który pomimo braku namiętnego usposobienia nie pozostawał obojętny na wdzięki kobiece.

Z pewnością Jan Henryk XV był dobrym ojcem i w początkowym okresie swojego pierwszego małżeństwa troskliwym partnerem. Warto pamiętać, że to on podarował Księżnej naszyjnik z pereł i wybudował dla niej prawdziwy ogród zimowy – wałbrzyską Palmiarnię.

1908

Rozpoczyna się budowa wałbrzyskiej Palmiarni, prezentu Jana Henryka XV dla księżnej Daisy

czytaj więcej
x
XIV 1908

Rozpoczyna się budowa wałbrzyskiej Palmiarni, która trwa do 1911 roku.

Na powierzchni 1900 m² wzniesiono cieplarnie, ogrody utrzymane w stylu japońskim, rosarium, ogród owocowo - warzywny. Centralną częścią obiektu był 15-metrowy budynek, którego wnętrze wyłożone zostało tufem z wulkanu Etna. Niewiele się o tym mówi obecnie, ale przed wejściem głównym do obiektu znajdowało się oczko wodne z miniaturą Zamku Książ na podwyższeniu. Sam przedsionek natomiast podobno zdobiły popiersia Daisy, Jana Henryka XV oraz ich trzech synów.

Wraz z nadejściem II wojny palmiarnia został przejęta przez państwo niemieckie i oddzielona od Zamku Książ. Obiekty miały się połączyć dopiero po 70 latach.

1909

Rozpoczyna się druga wielka przebudowa zamku, powstają skrzydła: zachodnie i północne oraz wieża

czytaj więcej
x
XX 1909

Rozpoczyna się druga wielka przebudowa Zamku Książ, która kończy się dopiero w 1923 roku.

Wówczas powstały dwa monumentalne, eklektyczne, neorenesansowe skrzydła zamku: zachodnie i północne. Część wnętrz wzbogacono o stylowe kominki, które do dzisiaj zachwycają przybyłych gości. Obecną wysokość (48 m.) i kształt otrzymała także zamkowa wieża, która zwieńczona została neorenesansowym hełmem. To również w tym okresie stworzona została największa zamkowa sala – Sala Balowa. Zaprojektowana na planie ośmiokąta zwieńczona została modrzewiowym stropem. Niestety wraz z wkroczeniem nazistów na zamek i z II wojną światową, rozpoczęły się również toporne przebudowy. Choć Sala Balowa straciła unikalny kształt i sklepienie, do dziś budzi zachwyt turystów oraz osób organizujących w niej swoje wydarzenia w ramach Centrum Konferencyjnego zamku.

Koszty poniesione w związku z drugą przebudową, widmo I wojny światowej oraz kryzys lat 20-tych doprowadziły do krachu finansowego Hochbergów.

23 września 1910

Na świat przychodzi najmłodszy syn księżnej Daisy i Jana Henryka XV – Bolko Konrad

czytaj więcej
x
XXI 23 września 1910

Na świat przychodzi najmłodszy syn księżnej Daisy i Jana Henryka XV – Bolko Konrad, którego życie okazało się wyjątkowo wyboiste: nie tylko urodził się z wadą serca, ale również w związku z nastaniem I wojny światowej od czwartego roku życia był wychowywany przez opiekunki tzw. bony.

Nie należy tego jednak wiązać z brakiem matczynej czułości, a trudną sytuacją, w której znalazła się księżna. I wojna zastała Daisy w Anglii, do której pojechała w 1914 roku. Powrót do domu kogoś o tak silnym w związku z siłami alianckimi budził zastrzeżenia władz niemieckich, które podejrzewały księżną nawet o szpiegostwo. Z tej przyczyny Daisy zdecydowała się na wyjazd do Berlina, gdzie w tym czasie znajdowali się jej maż, Jan Henryk XV, oraz najstarszy syn, Jan Henryk XVII. W związku ze spekulacjami, które coraz mocniej zaczęły narastać wokół jej postaci, Daisy zaangażowała się w pracę na rzecz Czerwonego Krzyża. Tym samym chciała ona odżegnać się od ideologii politycznych i pomóc tym, którzy w trakcie wojny ucierpieli najbardziej.

Jak się miało okazać w latach późniejszych, brak matki w tym okresie nie pozostał bez wpływu na psychikę młodego Bolka Konrada.

1923

Rozwód księżnej Daisy oraz Jana Henryka XV. Małżeństwo ocenia się dzisiaj jako nieszczęśliwe

czytaj więcej
x
XXII 1923

Rozwód księżnej Daisy oraz Jana Henryka XV.

I wojna światowa sprawiła, że księżna została sama. Niepokorna Pani na Książu z jednej strony miała brytyjskie korzenie, z drugiej była małżonką niemieckiego arystokraty. W efekcie w trakcie wojny, w okresie pełnym podejrzeń i oskarżeń została odrzucona przez obydwie strony. Gdy w roku 1919 udało jej się powrócić do kraju, nie witał jej już żaden z angielskich przyjaciół, a rok później zmarła również jej matka, zwana Patsy.

W 1920 roku Daisy przyjechała do Książa. Huczne powitanie przez męża odebrała raczej jako ogłoszenie, że nie stanowi żadnego zagrożenia dla Rzeszy, aniżeli wyraz miłości. Po 6 latach rozłąki oboje zresztą stali się dla siebie obcymi ludźmi. W atmosferze wzajemnego żalu i licznych pretensji zdecydowali się na rozwód.

1925

Ślub Jana Henryka XV (64 lata) z hiszpańską arystokratką Klotyldą (28 lat)

czytaj więcej
x
XXIII 1925

Ślub sześćdziesięcioletniego Jana Henryka XV z dwudziestokilkuletnią hiszpańską arystokratką Klotyldą de Silva y Gonzales de Candomo.

Ostatni Pan na Książu zakochał się w tej piękności podczas jednego z balów w Wiedniu. Opisywana jako troskliwa partnerka dbająca o potrzeby 64 letniego męża, była również rozrzutna i jak się później okazało… niewierna.

Okazuje się, że pomiędzy namiętną Hiszpanką a najmłodszym synem Hochberga, Bolkiem, nawiązał się romans, którego nie udało się ukryć przed arystokratycznymi salonami. Być może z tego związku pochodzi dwójka dzieci. Na początku Jan Henryk XV znosił całą sytuację z pozorną obojętnością, kiedy jednak sytuacja przemieniła się w jawny skandal w 1934, Hochberg zdecydował się na rozwód z Klotyldą.

1934

Bolko Konrad poślubia swoją macochę Klotyldę pod groźbą wydziedziczenia przez ojca, który odkrył ich romans

czytaj więcej
x
XXIV 1934

lub Bolka oraz jego macochy Klotyldy de Silva y Gonzales de Candomo.Ś

Jan Henryk XV postanowił uporządkować rodzinne sprawy Hochbergów i zażądał, pod groźbą wydziedziczenia, by jego lekkomyślny syn ( w tym czasie Bolko uwikłał się jeszcze w inny romans) poślubił swoją eks-macochę. Nowożeńcy wraz z dziećmi (które Bolko uznaje za swoje) przenoszą się do rodowej rezydencji von Plessów w Monachium.

Tam rodzi im się jeszcze dwójka dzieci: w październiku 1934 - Jadwiga ( w rodzinie zwanej Giogią), a w 1936 obecny dziedzic tytułu, szósty książę pszczyński Bolko Konstantyn von Pless.

W 1936 roku Bolko został aresztowany w tajemniczych okolicznościach w hotelu w Gliwicach przez gestapo. Daisy chciała ratować syna za wszelką cenę, błagała byłego męża o wstawiennictwo u polskiego ambasadora w Berlinie, Lipskiego. Uruchomiła także własne kontakty, wszak była spokrewniona z samym Winstonem Churchillem. Mówi się o tym, że w tym czasie, borykająca się od dłuższego czasu z problemami finansowymi Daisy zapłaciła gestapo większą kwotę pieniędzy. W związku z tym podejrzewa się, że kochająca matka właśnie wtedy sprzedała swój słynny naszyjnik z pereł.

Wiosną 1936 roku udało się sprowadzić Bolka do Pszczyny. Wymęczony i schorowany (podejrzewa się nawet, że był torturowany) przeżył zaledwie dwa miesiące od opuszczenia aresztu. Zmarł niespodziewanie i w niewyjaśnionych okolicznościach 22 czerwca 1936 r.

8 września 1938

Nad Zamkiem Książ został ustanowiony powiernik państwa niemieckiego. Jan Henryk XV umiera kilka miesięcy później

czytaj więcej
x
XXV 8 września 1938

Nad majątkiem księcia pszczyńskiego został ustanowiony powiernik państwa niemieckiego.

Ostatni Pan na zamku, Jan Henryk XV, umiera 31 stycznia 1938 roku. Ze względu na zbyt wysokie koszty utrzymania księżnej Daisy w Monachium, sprowadza ją do zamku 3 lata przed śmiercią. Pozostali Hochbergowie rozpierzchli się po świecie: najstarszy syn, Jan Henryk XVII był internowany, a następnie walczył w brytyjskim lotnictwie, Aleksander został strzelcem i tłumaczem w Armii Polskiej gen. Andersa (walczył m.in. pod Monte Cassino), a Bolko zmarł po aresztowaniu przez gestapo.

Rozpoczęła się wówczas powolna konfiskata dóbr Hochbergów.

1941

Daisy zostaje przeniesiona przez nazistów z Książa do wilii przy Friedländerstr. Co ma się stać z zamkiem?

czytaj więcej
x
XXVI 1941

Daisy zostaje przeniesiona przez nazistów z zamku do wilii przy Friedländerstr. (obecnie ul. St. Moniuszki) 43 w Wałbrzychu. Nieoficjalnie mówi się, że znajdowała się pod nadzorem w związku z jej brytyjskimi korzeniami oraz koligacjami z Winstonem Churchillem.

Ostatnie lata Daisy życia spędziła na wózku inwalidzkim, prawdopodobnie powodem jej stanu było stwardnienie rozsiane. Przez cały czas trwała przy niej wierna służąca Dolly. Księżna zmarła 29 czerwca 1943 roku o godz. 19:30 w miejscu zamieszkania.

Tymczasem władze niemieckie całkowicie zajęły Zamek Książ. Ponieważ obiekt był drogi w utrzymaniu pojawia się propozycja wykorzystania zamku jako szkoły dla podoficerów Luftwaffe. Projekt ten został zawetowany przez Naczelnego Konserwatora Zabytków Prowincji Dolnośląskiej, prof. Günthera Grundmanna. Domniema się, że już wtedy wiedział on o zamiarach utworzenia z Książa głównej kwatery Hitlera.

1942

Rozpoczyna się „zabezpieczanie” zbiorów Hochbergów oraz stopniowe ich wywożenie z obiektu.

czytaj więcej
x
XXVII 1942

Rozpoczyna się „zabezpieczanie” zbiorów Hochbergów oraz stopniowe ich wywożenie z obiektu.

Niezwykłe dzieła sztuki, zastawy porcelany, rzeźby, eksponaty broni białej znikają z zamku, a sam Książ zaczyna pustoszeć. Nikt wtedy nie przypuszczał, że zamkowe sale zapełnią się eksponatami dopiero po ponad 70 latach.

czerwiec 1943

Zniesiony zostaje fideikomis rodziny von Hochberg, a sam Zamek Książ zostaje skonfiskowany na rzecz III Rzeszy.

1943 - 1945

Paramilitarna Organizacja Todt prowadzi na zamku prace adaptacyjne, a pod obiektem wykuta zostaje sieć tuneli

czytaj więcej
x
XXIX 1943 - 1945

Paramilitarna Organizacja Todt prowadzi na zamku prace adaptacyjne, które miały prawdopodobnie przekształcić zamek w kwaterę Adolfa Hitlera.

Wg hipotez miały się tu także mieścić siedziba Ministerstwa Spraw Zagranicznych III Rzeszy i apartamenty przeznaczone dla przywódców nazistowskiego państwa. Dlaczego Książ miał spełniać aż tak ważną funkcję? Otóż ówcześnie Śląsk był wyłączony spoza działań wojennych, za Strzegomiem kończył się bowiem front wschodni. Poza tym zamek znajdował się z dala od miast i głównych dróg, ukryty na zalesionym wzgórzu stanowił bezpieczne miejsce dla samego Führera.

W tym okresie pod zamkiem i dziedzińcem rękami więźniów obozów koncentracyjnych zostaje wykuta sieć tuneli. Na pewno stanowiły one substytut bunkrów mających zapewnić bezpieczeństwo władzom niemieckim w trakcie nalotów bombowych.W związku z brakiem dokumentacji wokół tematu tuneli narastały różne przypuszczenia:

- istnieje założenie, że wszystkie kompleksy projektu Riese („Olbrzym”) miały stworzyć podziemne miasta połączone podziemną autostradą;

- według niektórych hipotez miały znajdować się tam wyrzutnie V1 i V2;

- w związku z licznymi eksperymentami nazistów, zwłaszcza na ludziach, powstało wiele podań odwołujących się modyfikacji genetycznych. Według niektórych testowano tam broń biologiczną, skrajniejsze wersje przybierają bardzo ekstremalne formy – mówi się m.in. o Übermenschach (nadludziach) czy nawet wilkołakach. Istnieją też tezy, że „Wehrwolf” to nie tyle ludzie- wilki, co świetnie wyspecjalizowane niemieckie służby, które zresztą strzegą podziemi do dzisiaj.

- pojawiły się również teorie, że to właśnie tam ukryta została słynna bursztynowa komnata. Nie jest ona jedynym skarbem, który został rzekomo umieszczony przez nazistów w podziemiach. Znane są również podania o pociągu niemieckim wypełnionym złotem i drogocenną biżuterią ludności Wrocławia, który zaginął w trakcie wojny (ponoć na 67 kilometrze, co zgadzałoby się w związku z odległością od Wrocławia do Książa).

Do dziś prawdziwy cel powstania podziemi pozostaje dla nas tajemnicą.

1967

Zasypanie szybu windowego wydrążonego w latach 1944 - 45 na Dziedzińcu Honorowym

czytaj więcej
x
XXX 1967

Zasypanie wydrążonego w latach 1944 – 45 na Dziedzińcu Honorowym szybu windowego, który prowadził aż 50 metrów w głąb ziemi. Prawdopodobnie miał to być szyb zewnętrznej windy o tak znacznych rozmiarach, by można było całym samochodem zjechać do podziemi.

Zamek Książ w tym okresie już znacznie wyniszczał. W latach 1950 -1967 obiekt był niestrzeżony, rabowany i dewastowany przez miejscową ludność, która go rozkradła. W trakcie wojny i w latach bezpośrednio po niej, zamek został przebudowany i zniszczony prawie w 90% (nietknięte pozostały jedynie salony barokowe oraz stropy na I i II piętrze).

Dawna świetność za czasów Hochbergów stała się wspomnieniem, o którym w tym czasie już niewiele osób pamiętało.

1970

Na tereny Książa wkracza Wojsko Ludowe Polskie. W tym okresie odbywa się również pierwsza renowacja obiektu.

1991

Zamek Książ przechodzi pod zarząd Gminy Wałbrzych.

czytaj więcej
x
XXXII 1991

Zamek Książ przechodzi pod zarząd Gminy Wałbrzych. Powstaje Przedsiębiorstwo Zamek Książ w Wałbrzychu, Sp. z o.o., które w 2012 r. zmienia nazwę na Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o. (zobacz: O nas).

wrzesień 2012

Miasto Wałbrzych odkupuje wałbrzyską Palmiarnię.

czytaj więcej
x
XXXIII wrzesień 2012

Miasto Wałbrzych odkupuje wałbrzyską Palmiarnię, którą zaczyna administrować spółka Zamek Książ w Wałbrzychu. Po 70 latach obiekty są nareszcie „znowu razem”.

Palmiarnia była bowiem prezentem Jana Henryka XV Hochberga (ostatniego Pana na Książu) dla jego ukochanej małżonki znanej jako Księżna Daisy. Ten wspaniały ogród zimowy miał być wyrazem miłości do pięknej arystokratki. W późniejszym czasie Palmiarnia stała się nie tylko miejscem odpoczynku wśród egzotyki i kwiatów, ale również źródłem składników do hochbergowskiej kuchni.

W kontekście turystycznym i kulturalnym połączenie obiektów tworzy wspaniały przykład odbudowywania dziedzictwa rodu von Hochberg w Wałbrzychu.

grudzień 2012

Odbywa się uroczyste otwarcie zmodernizowanego III piętra zamku, na którym powstaje Centrum Kongresowo–Kulturalne

czytaj więcej
x
XXXIV grudzień 2012

W grudniu 2012 roku odbywa się uroczyste otwarcie zmodernizowanego III piętra, na którym kiedyś znajdowały się apartamenty Hochbergów, a które od wielu lat straszyło poziomem zdewastowania.

Dzięki dofinansowaniu przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w trakcie uroczystego otwarcia goście mogli zobaczyć niezwykłe pomieszczenia wystawiennicze i konferencyjne. Obecnie znajduje się tu bowiem nowoczesne Centrum Kongresowo – Kulturalne o całkowitej powierzchni ok. 2 000 m2. W 11 salach konferencyjnych na III piętrze można pomieścić nawet do 350 uczestników, a w unikalnych rotundach z okrągłymi stołami można zorganizować wyjątkowe spotkania z partnerami biznesowymi nawet do 20 osób.

Dzięki otwarciu Centrum Kongresowo – Kulturalnego oferta spółki powiększyła się o dodatkowe przestrzenie i przeniosła na europejski poziom. Dzisiaj w książańskiej ofercie organizacji wydarzeń znajduje się 18 sal mieszczących w sumie do 1000 osób.

Wraz z modernizacją III piętra dawna rezydencja Hochbergów staje się idealnym miejscem na stworzenie unikalnych eventów z zastosowaniem najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych w scenerii nasyconej historycznymi dziejami.

październik 2014

W Palmiarni zainstalowany zostaje system pomp rewersyjnych, który zastępuje przestarzałą kotłownię węglową

czytaj więcej
x
XXXV październik 2014

W wałbrzyskiej Palmiarni dobiega końca instalacja systemu pomp rewersyjnych, które zastąpiły przestarzałą i kosztowną w utrzymaniu kotłownię węglową. Dzięki zastosowaniu nowego systemu kończy się zagrożenie związane z ogrzewaniem obiektu zimą (zwłaszcza ze względu na egzotyczne rośliny) oraz z utrzymaniem odpowiedniej wilgotności latem.

Koszt inwestycji ocenia się na około 5 mln zł. Pieniądze pochodziły z budżetu miasta Wałbrzych, które od dwóch lat jest właścicielem palmiarni, jedynego tego typu obiektu w Polsce zachowanego w swojej historycznej konstrukcji.

19 stycznia 2015, godz. 18:00

Uroczysta prezentacja nowej iluminacji Zamku Książ

czytaj więcej
x
XXXVI 19 stycznia 2015, godz. 18:00

Uroczysta prezentacja nowej iluminacji Zamku Książ.

Wraz z początkiem 2015 roku Zamek Książ otrzymał nową oprawę nocną, której barwa jest zbliżona do wschodzącego lub zachodzącego słońca (współczynnik CRI wynosi przynajmniej 80). Projekt objął wschodnią i południową elewację obiektu, które należą do najbardziej reprezentatywnych, Dziedziniec Honorowy oraz wewnętrzne tarasy zamkowe. Wprowadzenie ładu świetlnego poprzez prezentowanie proporcji bryły, równomierność oświetlenia oraz akcentowanie wybranych detali architektonicznych uzyskano dzięki zamieszczeniu prawie 100 lamp. W iluminacji zastosowano unikalny system oświetleniowy firmy Philips, oparty na jedynej w swoim rodzaju optyce z wykorzystaniem źródeł światła LED oraz sprzętu światowej klasy. Dzięki temu pobór prądu całkowicie uruchomionej iluminacji od tego dnia wynosi niecałe 4 kW, czyli niewiele więcej niż piekarnik elektryczny.

Zastosowany rodzaj oświetlenia wraz z odbiciem światła od elewacji wschodniej zapewnił spektakularny odbiór przestrzeni wraz z podkreśleniem historycznych detali, a odwiedzający od tego momentu mogą w pełni zachwycać się dawną arystokratyczną rezydencją rodu von Hochberg.

Opisany system zastosowano również przy oświetleniu takich obiektów jak Zamek w Malborku, Pałac w Wilanowie czy latarni morskich m.in. w Świnoujściu czy Niechorzu.

Całkowity koszt iluminacji (wraz z oświetleniem wewnętrznych dziedzińców : czarnego i czerwonego) wyniósł ok. 455 tysięcy złotych brutto. Wyłącznym Partnerem iluminacji została Grupa Tauron, dzięki której zamek stał się „błyszczącą perłą Dolnego Śląska”, a turyści mogą od tego czasu podziwiać obiekt przeważnie od zmroku do godz. 22:00.

30 kwietnia 2015

Zakończenie pierwszego etapu remontu przedzamcza

czytaj więcej
x
XXXVII 30 kwietnia 2015

Zakończenie pierwszego etapu remontu przedzamcza, rozpoczętego na początku stycznia 2015 r.

W związku z remontem parking pod zamkiem zostaje zamieniony na wspaniałe ogrody, a asfalt zostaje zastąpiony kostką brukową. W dokumentacji projektu można przeczytać: „Głównym elementem Tarasu Widokowego jest zbiornik wodny, pełniący ważną funkcją przyrodniczą – miejsca bytowania chronionych płazów. Zbiornik ujęto w niski, prosty, bukszpanowy żywopłot. Wokół zbiornika zaaranżowano ozdobny skwer wypoczynkowo – widokowy. Ozdobą tarasu jest symbolicznie przedstawiony, legendarny naszyjnik księżnej Daisy, w którym perły przedstawiono za pomocą bukszpanowych kul. Kule są zatopione wśród biało-zielonej płożącej trzmieliny, która miękko je otacza. Rabatę przed murami obsadzono jedną z ulubionych roślin księżnej - hortensją ogrodową. Hortensje drzewiaste z kolei otaczają taras od strony północno – wschodniej. Skarpy umocniono bluszczem i trzmieliną.”. Najwięcej nasadzeń (łącznie prawie 47 tys.) zobaczyć można w parku przy zamku: „Priorytetowym założeniem było uzupełnienie zachowanych fragmentów alei lipowej oraz odtworzenie typowych dla parku w Książu form roślinnych – grup krzewów otoczonych obwodowymi alejami spacerowymi, rozległych płatów runa parkowego”. Projekt wykonała Pracownia BD Projekt z Warszawy.

10 lipca 2015

"Metamorfozy Zamku Książ" - uroczyste otwarcie wystawy Muzeum Narodowego we Wrocławiu w zamku

czytaj więcej
x
XXXVIII 10 lipca 2015

"Metamorfozy Zamku Książ" - uroczyste otwarcie wystawy Muzeum Narodowego we Wrocławiu w zamku.

Dzięki współpracy Muzeum Narodowego we Wrocławiu i spółki Zamek Książ w Wałbrzychu do sal zamkowych powraca aż 38 dzieł sztuki, wśród których znajduje się 10 obrazów z kolekcji Hochbergów, arystokratycznej rodziny władającej zamkiem przez ok. 400 lat, oraz 4 osiemnastowieczne portrety członków tego rodu. Pozostałe obrazy zostały wytypowane do ozdobienia kolejnych przestrzeni rezydencji, w tym 20 dzieł pocho­dzi z Książa (wywiezione w 1942 roku).

Wystawa „Metamorfozy Zamku Książ” składa się z trzech części - wyjaśnia dr Beata Lejman, kustosz Muzeum Narodowego we Wrocławiu, kuratorka wystawy: „Prezentację rozpoczynamy w tzw. Sali Wystaw, gdzie pokażemy m.in. scenę z ‘Metamorfoz’ Owidiusza z wyobrażeniem Pana ścigającego nimfę Syrinks i cykl obrazów Stephana Kesslera przedstawiających biblijną historię syna marnotrawnego. Druga część wystawy eksponowana będzie w salonach reprezentacyjnych pierwszego piętra (Trakt Barokowy), które ozdobią dzieła wpisujące się w program treściowy stworzony w XVIII w. przez zespół artystów zatrudnionych przez Konrada Ernsta Maximiliana von Hochberga. Zobaczymy tam portrety, martwe natury, przedstawienia mitologiczne, animalistyczne, alegoryczne i pejzażowe. Kolejna część wystawy pokazywana będzie w Sali Konrada, gdzie stworzymy Galerię Sławnych. Tam będzie można oglądać portrety legendarnych władców z dynastii Przemyślidów oraz Piastów, którzy położyli fundamenty kultury na Śląsku. Relacje Hochbergów z Habsburgami i Hohenzollernami naświetlone zostaną na tle ważnego dla epoki feudalnej mitu cesarskiego aż po jego totalitarny kres w XX w.”

Od 11 lipca 2015 r. wystawa zostaje udostępniona turystom w ramach zwiedzania obiektu. Zamek zapełnia się niezwykłymi eksponatami i egzemplarzami sztuki malarskiej, dzięki czemu powracają lata jego świetności.

Więcej o "Metamorfozach Zamku Książ" dowiesz się w zakładce Wystawa.

Historia
zamku książ

W początkowych wiekach Książ miał za sobą wielce burzliwe dzieje. Często przechodził z rąk do rąk, należał do różnych państw, był niszczony podczas licznych wojen, które były tu toczone. Tak naprawdę niewiele wiemy o początkach dzisiejszego zamku, a i w przekazach o pierwszych wiekach jego funkcjonowania jest wiele luk i niejasności, a wręcz sprzeczności.

Poniżej prezentujemy kluczowe wydarzenia historyczne, które miały szczególny wpływ na jego wygląd i znaczenie.

rozwiń 1288 – 1292

Pierwsza pisemna wzmianka o dzisiejszym Zamku Książ (po niem. Fürstenstein). W tych latach trwa budowa jednego z wielu zamków obronnych księcia świdnicko - jaworskiego Bolka I Surowego o ważnym znaczeniu strategicznym, który to obiekt wówczas uważano także za „klucz do Śląska”. Nowo wybudowana warownia, zwana na początku „Książęcą Górą”, wyróżniała się spośród innych tego rodzaju budowli nie tylko dogodnym położeniem pod względem wojennym, ale i malowniczą lokalizacją w sercu lasów. Bolko I nadał też sobie tytuł „pana na Książu”, który zachowali jego następcy.

rozwiń 1392 - 1463

Po wygaśnięciu Piastów z linii świdnicko - jaworskiej, właścicielami zamku stają się królowie czescy z dynastii Luksemburgów na mocy traktatu sukcesyjnego. Później, a konkretnie od 1463 roku, Książ należy do czeskiego króla Jerzego z Podiebradów.

rozwiń 1482 – 1490

Książ przechodzi we władanie króla węgierskiego Macieja Korwina i znajduje się pod rządami dowódcy jego wojsk, Georga von Stein. To właśnie ten kapitan jako pierwszy przyczynił się do zmiany charakteru zamku z twierdzy, zamieniając większość pomieszczeń obronnych na mieszkalne. W tym okresie powstaje południowa część obiektu zwana odtąd „Skrzydłem Macieja” (na cześć władcy).

W latach 1497 -1508 - Zamek należy do Władysława II Jagiellończyka, króla Czech i Węgier. Później władca przekazuje dobra książańskie swojemu kanclerzowi Johannowi von Haugwitz.

rozwiń 11 czerwca 1509

Johann von Haugwitz przekazuje zamek i sąsiadujące z nim dobra za nieznaną kwotę rycerzowi Konradowi I von Hoberg (pisownia nazwiska bez „ch” praktykowana jest do roku 1714), znanemu również jako Kunz von Hoberg. To właśnie jego ród w największym stopniu wpływa na historię Książa (obiekt pozostaje w rękach rodziny von Hochberg aż do jego konfiskaty przez nazistów w 1941 r.). Dzięki tej możnej śląskiej familii zamek przechodził liczne „metamorfozy”. Zaczyna je Jan Henryk I, który doprowadził do powstania ogrodów francuskich, zniszczone zostały wały, rowy i fosy oraz część murów.

Wśród najważniejszych dat dotyczących rodziny Hochbergów należy wymienić 1683 rok, gdy otrzymują oni dziedziczny tytuł hrabiowski oraz 1848 rok, gdy otrzymują dziedziczny tytuł książęcy.

rozwiń 5 kwietnia 1605

Konrad III von Hochberg otrzymuje od cesarza Rudolfa III dziedziczne prawo do zamku w miejsce dzierżawy. Zamek staje się dziedziczną własnością rodu von Hochberg.

rozwiń 1705 – 1742

Konrad Ernest Maximilian von Hochberg inicjuje tzw. pierwszą wielką przebudowę zamku. Powstają wówczas: reprezentacyjne skrzydło barokowe, Dziedziniec Honorowy i budynki przedzamcza (oficyny, łaźnia, budynek bramny, posterunek i biblioteka). Na Wzgórzu Topolowym zbudowany zostaje także pawilon letni, który w II połowie XIX wieku staje się rodzinnym mauzoleum (kaplica grobowa).

rozwiń 1789 – 1833

Jan Henryk VI zagospodarowuje najbliższe otoczenie zamku. Na terenie parku zamkowego wg projektu Christiana Wilhelma Tischbeina powstają budynki i sztuczna ruina na średniowiecznym fundamencie, tak zwany Stary Książ.

rozwiń 1856

Panem na Książu zostaje Jan Henryk XI – jedna z najwyrazistszych postaci na zamku. Hrabia von Hochberg i książę von Pleß - w ostatnich latach swojego życia nawet Herzog von Pleß! Tytuł arcyksięcia był najwyższym tytułem książęcym, jaki mogła otrzymać osoba spoza rodziny panującej, niestety nie był to przywilej dziedziczny.

Projekty i przemiany jakie wprowadził Jan Henryk XI trudno dzisiaj wyliczyć. Warto wspomnieć choćby o: zakładaniu dróg, parków i lasów; stworzeniu bezpłatnej szkoły kucharskiej dla córek pracowników zatrudnionych w wałbrzyskich kopalniach; zorganizowaniu kształcenia wieczorowego dla młodych robotników; wspieraniu parafii, bez względu na wyznanie oraz kas pogrzebowych, szpitalnych, wdowich, rentowych i emerytalnych. Rodzina Hochbergów była mocno zaangażowana w pomoc najuboższym - w końcu XIX wieku członkowie rodu wydawali na cele socjalne rocznie 60 000 marek!

Reformy przeprowadzone przez Jana Henryka XI stały się podwalinami reformy socjalnej Otto von Bismarcka.

rozwiń 8 grudnia 1891

Jan Henryk XV, syn Jana Henryka XI, żeni się w Londynie z Marią Teresą Cornwallis West, znaną dzisiaj jako Księżna Daisy. Błogosławieństwa młodej parze osobiście udzieliła sama Królowa Wiktoria.

Księżna Daisy stała się jedną z najbardziej znanych postaci Zamku Książ, bardzo wyprzedziła własną epokę i do dzisiaj budzi fascynację odwiedzających. Swoje przemyślenia spisała w pamiętniku „Lepiej przemilczeć” wydanym w języku polskim przez spółkę Zamek Książ w Wałbrzychu oraz dostępnym w jej sklepie. W książce możemy przeczytać niezwykły opis relacji panujących w rodzinie Hochbergów oraz dużo informacji o kolorycie epoki, w której przyszło żyć Księżnej.

rozwiń 1907- 1938

Okres panowania Jana Henryka XV, syna Jana Henryka XI, który przeprowadza tzw. drugą wielką przebudowę zamku. W latach 1908 - 1923 powstają dwa neorenesansowe skrzydła - zachodnie i północne. Wieża osiąga wysokość 47 m i jest zwieńczona kulistym hełmem z latarnią. Zamkowe tarasy otrzymują swoją dzisiejszą formę. Hochberg w 1908 roku rozpoczyna również budowę wałbrzyskiej Palmiarni, prezentu dla swej małżonki Księżnej Daisy.

rozwiń 1941

Zamek zostaje skonfiskowany przez reżim nazistowski. W czasie II Wojny Światowej przechowywano w Książu zbiory Królewskiej Biblioteki Pruskiej z Berlina. Warto wspomnieć, że synowie Daisy i Jana Henryka XV walczyli przeciw Hitlerowi: Jan Henryk XVII w armii brytyjskiej, Aleksander w wojsku polskim.

rozwiń 1943 – 1945

Do Zamku Książ wkracza nazistowska paramilitarna organizacja „Todt“, prowadzone są intensywne prace, przypuszczalnie przygotowywano tu jedną z głównych kwater Hitlera. Zmiany wprowadzone przez hitlerowców nazywane są trzecią przebudową zamku, jednak przez ich barbarzyński charakter nie nazywamy tej przebudowy „wielką”.

W tym czasie powstają również podziemne tunele pod zamkiem i Dziedzińcem Honorowym. Historycy mają różne zdania na temat przeznaczenia podziemi pod zamkiem oraz tuneli, które w tym samym czasie budowane były w Górach Sowich.

rozwiń 1945 – 1946

W zamku stacjonują wojska radzieckie, które dalej dewastują obiekt. Rozgrabione zostają również zbiory Książańskiej Biblioteki Majorackiej (ponad 64 tys. tomów). Prawdopodobnie większość egzemplarzy została wywieziona na teren ówczesnego ZSRR.

W kwietniu 2015 r. jedna z ksiąg, XVIII-wieczna „Kronika Saksońska” autorstwa Jonanna Christiana Crell(iusa), wróciła do Książa. Spółka żywi nadzieję, że uda się odzyskać choć część pozostałych utraconych egzemplarzy biblioteki oraz przedmiotów związanych z zamkiem w ogóle. Warto dodać, że w zbiorach spółki znalazł się również stempel wykonany przez Alwina Kaisera we Wrocławiu na pocz. XX wieku, na którym widnieje napis: „PRIVAT SEKRETARIAT DES FURSTEN VON PLESS” (z niem. prywatny sekretariat księcia Von Pless). Według ofiarodawców, Państwa Zbigniewa i Gabrieli Pęcherzewskich, pieczęć należała do Jana Henryka XV, ostatniego Pana na zamku i męża legendarnej Księżnej Daisy. W maju 2015 r. do zamku powróciła także zabytkowa porcelana Carla Tielscha, pochodząca z 1873 roku. Prawdopodobnie była w zamku na początku XX wieku. Ta autentyczna śląska (a nawet wałbrzyska) porcelana została stąd wywieziona w powojennej zawierusze i zwrócona przez anonimowych darczyńców. Na stopniowe odbudowywanie książańskich zbiorów zamek musiał jednak czekać ponad 70 lat.

rozwiń 1946 -1967

Zdewastowany zamek niszczeje, plądrowany przez okoliczną ludność. Obiekt traktowany jako spuścizna niemiecka budzi bowiem zainteresowanie szabrowników. Dopiero w latach 1956 - 1962 Książ zostaje stopniowo zabezpieczany przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z Wrocławia. Uzupełnione zostają ubytki w drzwiach i oknach na zewnątrz, tak by uniemożliwić włamywanie się na teren obiektu. W tym okresie na Dziedzińcu Honorowym znajduje się wykopany jeszcze przez nazistów ogromny szyb windowy, który zostaje zasypany w 1967 r.

rozwiń 1974

Rozpoczynają się kompleksowe prace remontowe sal barokowych prowadzone przez ekipę prof. Zofii Wnuk z Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Zaprojektowane zostały piękne tkaniny w salonach barokowych, które są dzisiaj najbardziej reprezentatywnymi pomieszczeniami Zamku Książ.

rozwiń 1991

Właścicielem zamku zostaje Gmina Wałbrzych. Budynkiem zarządza Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o. Do 2015 r. wśród najważniejszych przemian wymienić należy:

zmianę elewacji zamkowej od strony wschodniej (front), rekonstrukcję Tarasu Północnego oraz udostepnienie go zwiedzającym. Dzięki wsparciu ze środków unijnych (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) dokonana została renowacja kompleksu pałacowo-parkowego (2005), montaż elektronicznego systemu przeciwpożarowego (2010), modernizacja i przebudowa ulic Piastów Śląskich oraz Jeździeckiej (2013), przebudowa i modernizacja III piętra na Centrum Kongresowo-Kulturalne (2013). Przełomowe było również ponowne połączenie wałbrzyskiej Palmiarni i zamku jako kompleksu obiektów, dwa etapy renowacji mauzoleum Hochbergów (kaplica grobowa), uruchomienie nowej iluminacji zamku, kilkuetapowy remont dachu (zmiana z miedzianej blachy na dachówkę ceramiczną), przebudowę przedzamcza (tzw. Taras Widokowy oraz Ogrody Idy).

rozwiń 2015

Otwarcie wystawy „Metamorfozy Zamku Książ” współorganizowanej z Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Dawne dzieła Hochbergów powracają do zamku po 70 latach. Udostępnienie ekspozycji zwiedzającym w dniu 11 lipca 2015 r. zostało uznane za najważniejsze wydarzenie w powojennej historii Zamku Książ. Po kilkudziesięciu latach do zamku powróciło bowiem 10 dzieł sztuki z dawnej kolekcji Jana Henryka XV von Hochberga i jego żony Księżnej Daisy. Łącznie w Książu znalazło się aż 38 obrazów związanych z historią obiektu lub fascynacjami dawnych właścicieli tego miejsca. Wszystkie dzieła pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu i zostały wybrane do ozdobienia zamkowych sal.

Więcej o "Metamorfozach Zamku Książ" dowiesz się w zakładce Wystawa.

czytaj więcej

Wirtualny
Spacer

Wirtualny Spacer 360° z lotu ptaka

Zobacz jak wygląda majestatyczny Zamek Książ z perspektywy lotu ptaka. Jego unikalne położenie na cyplu skalnym pośród morza lasów zrobi na Tobie ogromne wrażenie!

Rozpocznij
podróż
Rozpocznij
podróż

Znani
w zamku

Ambasador
Wałbrzycha 2024

Za nami historyczna Gala Ambasador Wałbrzycha 2024

zobacz więcej

Nasz
zespół

Mecenas
Zamku

Objęcie Mecenatu nad Zamkiem Książ to najwyższy status jaki przyznajemy. W ramach tego tytułu oferujemy szereg możliwości prezentacji firmy Mecenasa, usługi zamkowe oraz wspólne działania na rzecz kultury, turystyki i ochrony dziedzictwa narodowego.

W podziękowaniu za wsparcie w realizacji misji kompleksu zamkowego oraz pomoc w ochronie dziedzictwa kulturowego Prezes Zamku Książ Anna Żabska nadała tytuł Honorowego Mecenasa następującym firmom:

ZPC ŚNIEŻKA S.A.

JAK SIĘ ZACZĘŁO?

Firma ZPC Śnieżka S.A. została honorowym Mecenasem Zamku Książ w 2012 roku i jest nim do dnia dzisiejszego! Trudno wyobrazić sobie słodszą współpracę - jeden z najbardziej rozpoznawalnych producentów cukierków czekoladowych bierze czynny udział w projektach Książa. To właśnie dzięki ZPC Śnieżka możemy tak hojnie obdarowywać najmłodszych całą gamą słodyczy podczas spektaklów teatralnych, zabaw animacyjnych dla dzieci, Halloween czy wydarzeń tak magicznych jak "Boże Narodzenie".

Uroczyste porozumienie o współpracy zostało podpisane w nocy, z 2 na 3 marca 2012 r. i było uwieńczeniem jednej z początkowych edycji "Nocnego zwiedzania Zamku Książ...". Chcieliśmy najpierw przestraszyć naszych medialnych gości, by następnie, w blasku świec i rozpalonych kominków rozświetlających Salę Maksymiliana, zachwycić ich... prawdziwą fontanną z czekolady.

„Chcemy połączyć małą perełkę, jaką jest nasza lokalna fabryka słodyczy, tak dobrze znana na rynku, z większą perłą, jaką jest Zamek Książ" - zadeklarował ówczesny Prezes Zamku Książ - Krzysztof Urbański.

Bajeczna i słodka współpraca zaowocowała powstaniem wspólnej serii produktów "Daisy - bombonierek, puszek i czekolad. To dzięki Mecenasowi możemy prezentować iście książęce słodycze, które można zakupić online, w kasie zamkowej oraz Hotelu Książ.


O MECENASIE SŁÓW KILKA...ZPC ŚNIEŻKA S.A.

Marka Śnieżka znana jest na rynku już od ponad 70-ciu lat. Początki firmy sięgają 1946 roku, kiedy to na terenie starej niemieckiej fabryki "Hochwald Schokoladen Fabrik" oficjalnie otworzono przedsiębiorstwo. dziś ZPC Śnieżka S.A. to rodzinna firma ze 100% polskim kapitałem. W przedsiębiorstwie największy nacisk kładzie się na utrzymywanie wieloletniej tradycji, która w znaczący sposób wpłynęła na rozwój regionu i świadomość konsumentów.
Produkowane w Śnieżce Michałki® stały się swego rodzaju słodką wizytówką Dolnego Śląska. W ostatnim czasie cukierki otrzymały nagrodę Dolnośląskiego Gryfa, a także przyznano im prawo do posługiwania się znakiem "Jakość Tradycja" przyznawanym wyłącznie produktom o wysokiej jakości i wieloletniej tradycji.
Ostatnie lata to dla ZPC Śnieżka S.A. okres intensywnego rozwoju, zarówno pod względem infrastruktury, inwestycji w kapitał ludzki jak i rozszerzania asortymentu. Portfolio produktów na tę chwilę to nie tylko cukierki czekoladowe - w tym doskonale znane wszystkim
Michałki® i Michałki z Hanki®, ale również ciastka, batony, wafelki czy produkty bezglutenowe.
Więcej informacji na stronie: www.zpc-sniezka.pl

 

 

ZOSTAŃ MECENASEM KULTURY!

To dzięki naszym Mecenasom podejmujemy się organizacji spektakularnych widowisk i innowacyjnych projektów, wpływających na wizerunek obiektu oraz naszego regionu. Wesprzyj Zamek Książ i nasze inicjatywy kulturalne, społeczne i turystyczne – dzięki Twojej firmie możemy zrobić jeszcze więcej. Firmy i instytucje zainteresowane objęciem Mecenatu nad Zamkiem Książ prosimy o kontakt z Działem Marketingu.

Partnerzy

Nasz sukces nie byłby możliwy bez partnerskiej współpracy! To dzięki przedstawionym tu firmom i instytucjom osiągnęliśmy tak dużo. Dziękujemy za zaangażowaniem i wspieranie nas w naszych działaniach.

 

 
Tauron Dystrybucja
 
 

 

ZOSTAŃ NASZYM PARTNEREM!

Wciąż realizujemy nowe projekty, a ich liczba zwiększa się z każdym rokiem. Dzięki temu odwiedza nas coraz więcej turystów spragnionych poznawania historii i obcowania z kulturą. Doskonale wiemy, że dzięki współpracy opartej na partnerstwie możemy zrobić więcej. Jeżeli chcesz zostać naszym Partnerem skontaktuj się z Działem Marketingu i Promocji.

Wsparcie
PFR

Miło nam poinformować, że Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o. otrzymał wsparcie w ramach Tarczy Finansowej 2.0.

Wsparcie
z Unii Europejskiej

Projekty realizowane w Zamku Książ w Wałbrzychu przy wsparciu środków z Unii Europejskiej

Od 2004 r., miasto Wałbrzych regularnie pozyskuje środki z Unii Europejskiej, które przeznacza także na prace na terenie Zamku Książ, należącego w 100 procentach do gminy.

„Barok nie umiera“ – projekt realizowany z Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Republika Czeska-Polska.

Nr projektu: CZ.11.2.45/0.0/0.0/16_008/0002490, projekt jest współfinansowany jest ze środków EFRR oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis.
Głównym celem projektu jest podniesienie atrakcyjności przygraicznych zabytków barokowych:  Zamku Książ i  Hospitalu Kuks m.in. poprzez remont muru północnego Zamku Ksiaż.
Partner 1: Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o.
Partnerzy 2: Revitalizace KUKS o.p.s.

Całkowita wartość projektu: 38 341,21 Euro

Wartość dofinansowania z EFRR: 30 000,00 Euro 

Termin realizacji projektu: 1.07.2020 – 30.06.2021

Opis projektu:

Projekt "Barok nie umiera" przyczyna się do zwiększenia atrakcyjności Zamku Książ poprzez remont muru zamkowego i zapewnia promocję dwóch najczęściej odwiedzanych zabytków barokowych na pograniczu polsko-czeskim - Książa i Kuks. Dokonując prac remontowych muru zwiększona została atrakcyjność wspólnego regionu. W Kuks została umieszczona makieta Zamku Książ, natomiast odwiedzający Książ są zachęcani poznaniem KUKS, ponieważ jest tam zaprezentowany model Szopki Brauna.

 

Kliknij w grafikę aby pobrać ulotkę

 

Kliknij w grafikę aby pobrać ulotkę

 

 

 

„Baroko neumírá“ – projekt realizowany z Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Republika Czeska-Polska.

Nr projektu: CZ.11.2.45/0.0/0.0/16_008/0002479, projekt jest współfinansowany jest ze środków EFRR za pośrednictwem Euroregionu Glacensis.
Głównym celem projektu jest podniesienie atrakcyjności przygraicznych zabytków barokowych:  Zamku Książ i kompleksu barokowego w Kuksu, w Czechach.

Partner wiodący: Revitalizace KUKS o.p.s.
Partner PL: Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o. o.

Całkowita wartość projektu: 35 478,55 Euro

Wartość dofinansowania z EFRR: 30 000,00 Euro 

Termin realizacji projektu: 1.07.2020 – 30.06.2021

Opis projektu:

Projekt "Baroko neumírá" przyczyna się do zwiększenia atrakcyjności dwóch najczęściej odwiedzanych zabytków barokowych na pograniczu polsko-czeskim - Książa i Kuksu. W Kuksu została umieszczona makieta Zamku Książ, natomiast odwiedzający Książ będą zachęceni poznaniem Kuksu, ponieważ tu jest zaprezentowany model Szopki Brauna.

 

 

 

„Na baroku się nie kończy“ – projekt realizowany z Programu Współpracy Transgranicznej Interreg V-A Republika Czeska-Polska.

Nr projektu: nr: CZ.11.2.45/0.0/0.0/16_008/0002276, projekt jest współfinansowany jest ze środków EFRR oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis.
Głównym celem projektu jest podniesienie atrakcyjności przygraicznych zabytków barokowych Zamku Książ i  Hospitalu Kuks m.in. poprzez wykonanie prac konserwatorskich Fontanny Kaskadowej
Partner Wiodący: Revitalizace KUKS o.p.s.Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o.
Partnerzy projektu: Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o.

Całkowita wartość projektu: 38 889,22 Euro

Wartość dofinansowania z EFRR: 30 000,00 Euro 

Termin realizacji projektu: 1.11.2020 – 31.10.2021

Opis projektu:

Projekt pn. „Na baroku się nie kończy” łączy turystów zwiedzających Kuks i Książa motywując ich do wzajemnego odwiedzania zabytków. Poprzez wzajemny marketing (kampanię online i offline) będziemy promować odnowione zabytki kultury i pomniki przyrody. W Kuksie zostanie odnowiona część ścieżki pielgrzymkowej łączącej Hospital Kuks i Szopkę Brauna, natomiast w zamku Książ zostanie odrestaurowana Fontanna Kaskadowa na Tarasie Różanym.

 

 

 


„Na baroku się nie kończy II“  współfinansowany jest ze środków EFRR oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis.

Główny cel projektu:

 

Głównym celem projektu jest podniesienie atrakcyjności przygraicznych zabytków barokowych Zamku Książ i  Hospitalu Kuks m.in. poprzez remont fontanny na Tarasie Podkowiastym

Partner Wiodący: Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o.

Partnerzy projektu: Revitalizace KUKS o.p.s.

Całkowita wartość projektu: 41759,59 euro

Wartość dofinansowania z EFRR: 30 000,00 Euro

Termin realizacji projektu: 1.04.2021; 30.09.2022

Dwie ważne destynacje i barokowe zabytki po obu stronach granicy Kuks i Książ współpracują, aby pokonać sztuczną barierę granicy państwowej i przyciągnąć turystów i gości z drugiego kraju.

"Na baroku  się nie kończy II" to kolejny etap projektu, który łączy zwiedzających Kuksu i Książe i zachęci ich do zwiedzania zabytków.

W Zamku Książu odnowiona zostanie fontanna na Tarasie Podkowiastym. Natomiast w Kuksie zostanie odnowiona kolejna część trasy Anenskiej (345 m na odcinku 0,694 km - 1,039 km), która rozszerzy trasy spacerowe w kompleksie barokowym w Kuksie - narodowym zabytku kultury.

W ramach działań promocyjnych przewidziana jest m.in. opracowanie ulotki polsko – czeskiej oraz wzajemna kampania online.

 

 

 

 


 

 

 

 

 

 

Zadanie jest realizowane w ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg V-A Republika Czeska – Polska.

 

 

 

Nazwa projektu: Via botanica

Partner czeski: Oblastní charita Červený Kostelec

Partner polski: Zamek Książ w Wałbrzychu sp. z o. o.

Wartość przyznanej dotacji na cały projekt (dla obu partnerów): 3 401 418,99 euro

Czas realizacji projektu: 1.10.2023 do 30.10.2026

Opis projektu:

Celem projektu jest stworzenie nowego produktu turystycznego jako pilotażowej kompleksowej oferty turystyki ogrodowej na pograniczu polsko-czeskim.

Via botanica będzie miała swój początek/miejsce docelowe zarówno po stronie czeskiej, jak i polskiej, gdzie partnerzy zbudują centra dla odwiedzających. Współpraca 2 partnerów projektu i 9 kolejnych uczestników projektu pozwoli zaoferować potencjał czesko-polskiego pogranicza docelowej grupie odwiedzających.

W przyszłości centra dla odwiedzających z niezbędną infrastrukturą będą stałymi miejscami promocji i informacji o wspólnym produkcie Via botanica nie tylko na miejscu, ale także online. Inwestycje poczynione w ramach projektu w celu uatrakcyjnienia miejsc początkowych/końcowych będą namacalnym elementem tworzonego produktu: podziemna ekspozycja Bylinkarium na terenie Domu św. Józefa, zrewitalizowane tarasy wraz z murem zamkowym oraz staw w parku przy Zamku Książ.

Realizując cel projektu wzmocniona zostanie współpraca między regionami Wałbrzycha (PL) - destynacją Zamek Książ - i dynamicznie rozwijającym się obszarem Domu Świętego Józefa w regionie Dvůr Králové (CZ). Tworząc nowy produkt turystyczny Via botanica, wykorzystany zostanie potencjał regionu przygranicznego, będzie wspierany ruch turystyczny w kraju hradeckim i województwie dolnośląskim. Partnerzy będą utrzymywać i pogłębiać relacje nawiązane między operatorami różnych przystanków wzdłuż Via botanica.

ZADANIA

Kluczowym warunkiem wstępnym efektywnego funkcjonowania produktu Via botanica jest budowa wysokiej jakości infrastruktury i zaplecza dla odwiedzających oraz uatrakcyjnienie poszczególnych miejsc partnerskich. Partner wiodący przebuduje dawny magazyn ziemniaków (brownfield) na terenie Domu św. Józefa na centrum dla zwiedzających wraz z jego wyposażeniem. Aby uatrakcyjnić punkt początkowy / docelowy Via botanica, w piwnicy pod centrum dla zwiedzających powstanie nowa wystawa Bylinkárium. Polski partner przekształci część budynku wejściowego zamku w centrum dla zwiedzających i zapewni jego wyposażenie. Infrastruktura dla zwiedzających zostanie również zapewniona poprzez budowę publicznych toalet, w tym naprawę schodów. Aby uatrakcyjnić miejsce docelowe / punkt wyjścia Via botanica po polskiej stronie zostanie zrewitalizowany staw w parku zamkowym, a taras budynku wejściowego do zamku, w tym przylegający mur zamkowy, zostanie odnowiony.

ZADANIA INWESTYCYJNE PO STRONIE POLSKIEJ:

1

„Rewaloryzacja Tarasu Wejściowego wraz z pracami konserwatorskimi muru południowego przy budynku nr 3 Hotelu Książ”

2

„Toalety ogólnodostępne na działce nr 41 w zespole Zamek Książ w Wałbrzychu”

3

„Rewaloryzacja i renaturyzacja zbiornika wodnego zlokalizowanego w parku przy Zamku Książ w Wałbrzychu z kanalizacją wody opadowej z Alei Lipowej i odtworzeniem jej nawierzchni”

4

„Remont i adaptacja pomieszczeń byłego baru Daisy na potrzeby nowego centrum informacji turystycznej Zamku Książ”

Partnerzy będą wspólnie tworzyć produkt turystyczny angażując ośrodki turystyki ogrodowej w polsko-czeskim regionie przygranicznym oraz realizując działania promocyjne. Oprócz partnerów w projekcie weźmie udział 5 uczestników po stronie czeskiej i 4 po stronie polskiej.

Uczestnicy projektu po stronie polskiej

  • Zamek Książ – (Książański Park Krajobrazowy i tarasy Zamku Książ)
  • Palmiarnia w Wałbrzychu
  • Arboretum w Wojsławicach
  • Ogród Japoński Siruwia w Przesiece
  • Park w Bukowicu – Ornamental Farm Bukowiec

Przez partnera czeskiego zostanie stworzona strategia marketingowa, która określi efektywne procedury kampanii marketingowej i która zostanie wdrożona na czesko-polskim pograniczu. Następnie zostaną wdrożone efektywne formy promocji np. po polskiej stronie odbędą się w parku książańskim  cykliczne wydarzenia pt. "Śniadanie na trawie", będą realizowane programy edukacyjne dla szkół. Kampania obejmie m.in. zakup przestrzeni reklamowej, grafikę, copywriting, druk materiałów promocyjnych, stworzenie strony internetowej bylinkarium.cz i promocję produktu na viabotanica.eu. W przypadku produktu partnerzy zapewnią monitorowanie ruchu. Prezentacja produktu zostanie zapewniona podczas uroczystego otwarcia Bylinkarium w Dvůr Králové, konferencji w Książu oraz stałej promocji projektu.

Via botanica to nowy produkt turystyczny, szlak na pograniczu. Zadania inwestycyjne będą realizowane tylko w zamku i u lidera czeskiego – ponieważ to partnerzy będą operatorami tego produktu turystycznego.

 

 

Wsparcie
z MKiDN

Projekt "Edukacja Architektoniczna"

Całkowity koszt projektu:
42.500 zł

Dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury - Państwowego Funduszu Celowego:
33.000 zł

 

W ramach projektu młodzież ze szkół Aglomeracji Wałbrzyskiej zapoznała się z architekturą jako dziedziną sztuki, nauczyła rozpoznawać najpopularniejsze style w architekturze i zwiedziła atrakcje swojej okolicy. W ramach warsztatów dzieci stworzyły książeczkę edukacyjną dostępną dla każdego w formie elektronicznej.

Więcej informacji o projekcie znajdziecie TUTAJ

 

Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - Państwowego Funduszu Celowego: